Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη διδακτική επίσκεψη πραγματοποίησε το Εσπερινό Γυμνάσιο Καρδίτσας με πρωτοβουλία της φιλολόγου – αρχαιολόγου κ. Εβελίνας Κοτρώτσιου με αφορμή την περιοδική και περιοδεύουσα έκθεση με τίτλο «…τέσσερις ημέρας νηστικοί…»: αναμνήσεις από τη Μικρασιατική Εκστρατεία μέσα από τις συλλογές του Μουσείου Πόλης Καρδίτσας», που φιλοξενείται στο ισόγειο του Μουσείου.
Τι κοινό μπορεί να είχαν ένας έμπορος δερμάτων από τα Τρίκαλα και ένας αξιωματικός της Σχολής Ευελπίδων από τις Λιβανάτες Φθιώτιδας;
Πώς σκέφτηκαν να κρατήσουν ζωντανή την ανάμνηση της συμμετοχής τους στο Μικρασιατικό μέτωπο; Πόσο διαφορετικά βίωσαν τα ίδια γεγονότα και πόσο τους άλλαξε η εμπειρία του πολέμου; Πόση σχέση έχουν οι αφηγήσεις τους μ’ αυτά που μας είναι γνωστά ως κυρίαρχο αφήγημα της Μικρασιατικής Εκστρατείας; Εν τέλει, πώς οι ζωές τους συναντήθηκαν στην Καρδίτσα;
Αυτά αποτελούν βασικά ερωτήματα, στα οποία απαντά η έκθεση.
Η Προϊσταμένη αρχαιολόγος κ. Φένια Λέκκα αναπτύσσοντας το ιστορικό γεγονός της Μικρασιατικής Εκστρατείας εστίασε στις δωρηθείσες ιστορικές πηγές, το ημερολόγιο του στρατιώτη Μιχαήλ Νικολάου (Τρίκαλα, 1895 – 1960) και τα απομνημονεύματα, καθώς και το φωτογραφικό αρχείο, του λοχαγού Αθανασίου Παπαθανασίου (Λιβανάτες Φθιώτιδας, 1892 – Αθήνα, 1980) με ταυτόχρονη προβολή σπάνιου φωτογραφικού υλικού. Μέσα από ερωταπαντήσεις και δημιουργικό διάλογο με την εκπαιδευτική ομάδα του σχολείου φωτίστηκαν σημεία και αναλύθηκαν οπτικές, σχετικές με τα δύο τελείως διαφορετικά τεκμήρια, τα οποία «συναντήθηκαν» στην Καρδίτσα, χάρη στη δωρεά τους στο Μουσείο Πόλης της Καρδίτσας από τις νύφες των δημιουργών τους, Χρυσάνθη Φαφουτάκη-Νικολάου και Άρτεμη Καλαντζή-Παπαθανασίου. Ο Νικολάου, αλλά και ο Παπαθανασίου συνδέθηκαν μεταγενέστερα με την Καρδίτσα, καθώς πολλοί από τους απογόνους τους εγκαταστάθηκαν στην πόλη, όπου ζουν μέχρι σήμερα.
Η συνδυαστική ανάγνωση* των δύο πηγών καταδεικνύει ότι τα ιστορικά υποκείμενα βιώνουν και καταγράφουν με διαφορετικό τρόπο τα ίδια γεγονότα, ανάλογα με το ρόλο, τις καταβολές, το πολιτισμικό τους status. Η μελέτη, που φθάνει έως την ερευνητική διάσταση των δύο αφηγημάτων ντοκουμέντων αποτελεί συμβολή στη Μικρασιατική Εκστρατεία της οπτικής τού να δίνεται βήμα όχι αποκλειστικά στους πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων, αλλά και σε όλους τους δρώντες του περίγυρου, που ταυτίζονται με ανθρώπους που εκφράζουν διαφορετικές φωνές και διακριτές απόψεις.
*Αυτή οφείλεται στη συγκριτική μέθοδο των πηγών που ακολούθησε η κ. Φ. Λέκκα.
